Rusya’nın Davos'u: 10 soruda St. Petersburg Uluslararası Forumu

Rusya 6-8 Haziran’da 23’üncü St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’na ev sahipliği yaptı. Çin Devlet Başkanı Xi Jinging’den Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a kadar pek çok lider ve heyet forumda yer aldı. Enerjiden ekonomiye pek çok konunun masaya yatırıldığı üç günlük forum Rusya’nın Davos’u olarak biliniyor. Bu yazıda St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’nu 10 soruda ele alacağız.

St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu nedir?

St. Petersburg Ekonomi Forumu, 1997’den beri ekonomi gündemiyle toplanan bir toplantı. Forum, 2005’te Cumhurbaşkanlığı himayesine alındı. 2006 itibarıyla da Devlet Başkanlığı'nın gözetimi ve desteğiyle düzenleniyor. Düzenleyiciler Rusya hükümeti ve Roscongress Vakfı. Roncogress, Rusya’nın ekonomisine yatırım çekmek için kongre düzenleyen bir oluşum. Bu iki kurumun yanında Forum’un sponsorları var. Gazprom, Rosneft, Lukoil, Airafloat, MİR, Sberbank, Aramco, SABIT ve Mercedes bu yılki forumun ana sponsorlarıydı.

Forum neden yapılıyor?

St. Petersburg Forumu, Rusya’nın iş dünyasını bir araya getiren bir zirve. Forum, Rusya’nın 1992’de kapitalist sisteme geçmesiyle beraber hem ülke içinde, hem de uluslararası iç çevreleriyle Rusyalı şirketler arasında işbirliğinin geliştirilmesini amaçlıyor. Rusya’ya yabancı yatırım çekilmesi ve Rusyalı şirketlerin uluslararası projelerde yer almasında forum önemli bir araç.

Forum neden önemli?

Forum Rusya dış politikasında farklı araçların kullanılmasını göstermesi açısından önemli. Rusya bu forumda yalnızca iş ve ekonomiye odaklanmıyor, ülkelerle diplomatik görüşmeler de yapıyor. Örneğin bu yıl Putin ile Xi forum öncesinde Moskova’da biraraya geldi. Benzer biçimde Katar Dışişleri Bakanı ve Suudi Arabistan Enerji Bakanı ile ilgili Rus bakanlar görüşmeler gerçekleştirdi.

Ayrıca devlet başkanı ve onur konuklarının katıldığı küresel oturumda, Rusya'nın dünya meselelerine dönük bakış açısı aktarılıyor. Benzer biçimde, onur konuğu olan ülkeler de küresel sorunlara dönük politikalarını ve çözüm önerilerini aktarıyor. 2019 forumunda Putin ve Xi’nin konuşmaları küresel gündemde üst sırada yer aldı.

Forumda bazı konuklara onur konuğu deniyor. Onur konuğu nedir?

Şirket ve bakanlık temsilcilerinin yanında Rusya Devlet Başkanı her yıl dört ülkenin cumhurbaşkanı ya da başkanını da özel olarak davet ediyor. Putin tarafından bizzat davet edilen bu konuklara onur konuğu deniyor.

2019’un onur konuğu kimdi?

2019’un onur konukları, Putin’in mevkidaşları Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Slovakya Başbakanı Peter Pellegrini’ydi. Ayrıca Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guteress de onur konukları arasındaydı.

2019 Forumu’na kimler katıldı?

6-8 Haziran arasında yapılan foruma 150’ye yakın ülke çeşitli düzeylerde katılım gösterdi. Bazı ülkeler şirketleri üzerinden, bazıları doğrudan siyasi temsille geliyor.

Yüksek temsilci düzeyinde katılan ülkelerse Avrupa’dan İtalya, Almanya, Slovakya, Bulgaristan, Macaristan ve Avusturya oldu. Ortadoğu’dan Suudi Arabistan (şirket/siyasi temsil), Katar (şirket/siyasi temsil), Irak, İran, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri katıldı. Asya Pasifik’ten Çin (en kalabalık heyet), Japonya, Güney Kore, Yeni Zelanda, Vietnam, Hindistan katıldı. Eski Sovyetler Birliği Cumhuriyetleri’nden Ermenistan, Belarus, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan da forumun katılımcıları arasında yer aldı.

Ülke temelli katılım yanında Aramco, Petrochina, Mercedes gibi firmaların aralarında bulunduğu 200’den fazla şirket de katılımcıydı. Ülke ve şirket temsilcileri dikkate alındığında, foruma 18 bin kişinin katıldığı tahmin ediliyor. Geçtiğimiz yıl bu rakam 17 bindi.

Foruma hangi örgütler katıldı?

Bu yılki foruma, Birleşmiş Milletler'i temsilen Genel Sekreter Antonio Guterres, IMF temsilcileri, Dünya Bankası temsilcileri, Asya Kalkınma Bankası, Avrasya Ekonomi Birliği, Kuşak ve Yol İnisiyatifi, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN), Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) adına Suudi Arabistan katılım gösterdi.

Foruma Türkiye katıldı mı?

Türkiye, foruma çok ilgi göstermiyor. Bu yılki forumda birkaç inşaat şirketi ve Ticaret Bakanlığı’ndan temsilciler dışında katılım yoktu.

2019 forumunun gündeminde ne vardı?

St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu her ne kadar adında ekonomi ibaresi taşıyorsa da, gündemi ekonomiyle sınırlı kalmıyor. Bu yılki gündem bitcoin, yapay zeka, kadın istihdamı, finansal sorunlar, enerji, kapsayıcı eğitim, sürdürebilir kalkınma, bölgesel işbirliği, küresel çatışmalar, gelir adaletsizliği ve Rusya ekonomisi gibi geniş bir yelpazeye sahipti. Nitekim panellerde 1000'den fazla konuşmacının olduğu dikkate alındığında konuların çeşitliliği anlaşılıyor.

Forumda anlaşma imzalanıyor mu?

Forumda her yıl enerji, ekonomi, ticaret, bankacılık gibi çeşitli alanlarda yüzlerce anlaşma imzalanıyor. Rus şirketlerinin yanında Rusya Yatırım Fonu ve diğer ülkelerin yatırım fonlarının, bakanlık temsilcilerinin foruma katılım sebebi de bu. Ayrıca küresel ve bölgesel örgüt temsilcileri de forumda yer alıyor.

Foruma 200’den fazla şirket katılıyor ve çeşitli anlaşmalar imzalanıyor. Bu yılki rakamlar henüz ilan edilmedi. 2018’deki forumda St. Petersburg Forumu resmi sitesine göre 40 milyar dolara (2.65 trilyon ruble) tekabül eden 593 anlaşma imzalandı. Ekonomik anlaşmaların yanında siyasi işbirliği anlaşmaları da imzalanıyor. Avrasya Ekonomi Birliği ile Kuşak ve Yol İnisiyatifi arasında imzalanan işbirliği anlaşması bu yılki en dikkat çeken örnekti.