YAZARLAR

Vatiyye üssündeki Türk mevzilerini kim vurdu?

Vatiyye üssüne kimin saldırdığının elbette önemi var ama (şayet Fransa saldırdıysa bunun yansımaları farklı BAE saldırdıysa farklı olacaktır) her halükarda bu saldırı, Libya’da Türkiye’nin ve UMH’nın karşısında konumlanan aktörlerin ne yapmak istedikleri, niyet ve hedeflerine ilişkin önemli bir işaret fişeği aslında. Muhtemelen Türkiye’nin mevcut kutuplaşma siyasetleri içerisinde güttüğü strateji, karşı kampı bölmek yerine düşman kampı bir araya getirmeye yaramış görünüyor.

Geçtiğimiz cumartesi gecesi Libya’nın başkenti Trablusgarp’ın güneybatısında 140 kilometre uzaklıktaki Vatiyye askeri havaalanına düzenlenen saldırıda Türk ordusuna ait hava savunma sistemleri hedef alındı. Ancak saldırıya ilişkin sorumluluğu resmi olarak hiçbir ülke şimdiye kadar üslenmiş değil. Üstlenen tek güç, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda Hafter güçleriydi ancak onların paylaşımı da inandırıcı bulunmadı. Zira paylaşılan görüntülerin 2017 yılında Mısır hava kuvvetlerinin IŞİD mevzilerine yönelik düzenlediği saldırıya ait olduğu anlaşıldı.

Konuya ilişkin ilginç bir çıkış Abu Dabi hükümetine yakın BAE’li akademisyen Abdulhalık Abdullah’tan geldi. Abdullah Twitter’da, BAE'nin Libya’daki Vatiyye üssünün bombalanmasına katıldığını teyit eden bir paylaşım yaptı. Ancak Abdullah daha sonra bu paylaşımını sildi. Sildiği paylaşımında Abdullah, “BAE, Türkiye'ye tüm onurlu Araplar adına hak ettiği dersi verdi” ifadesini kullanmıştı.

Bir başka önemli bilgi ise sosyal medyada önemli olaylarla ilgili uydu analizleri paylaşan OSINT adlı bir sosyal medya hesabından geldi. Vatiyye üssüne kimliği meçhul güçlerce yapılan bombardımana ilişkin uydu görüntüleri paylaşan hesap üsse yönelik bir saldırı olduğunu doğrulamadı. Ancak hesabın yaptığı bir başka paylaşımda ise saldırı öncesinde güneybatıdan daha yoğun sinyaller gelirken üssün güneydoğusundan ise daha zayıf sinyaller geldiğini ifade etmesi ilginçti.

Şayet sitenin verdiği bilgiler doğruysa zaman saldırının güneybatı bölgesine yakın Çad’da Fransa’ya ait bir hava üssünden gelmiş olma ihtimali bulunuyor. Nitekim Euronews’a açıklamalarda bulunan Akdeniz ve Ortadoğu güvenlik araştırmaları uzmanı profesör Micheel Tanchim, Fransız Mirage uçaklarının Çad'da konuşlu olduğunu ve Libya sınırındaki Çadlı radikal örgütleri buradan kalkan uçaklarla hedef aldığını belirtiyor ama bir yandan da Fransız pilot ve uçaklarının Libya'da Türk hedeflerini vurma riskini göze alamayacağı yorumlarına da katıldığını vurguluyor.

BAE’li akademisyenin önce paylaşıp ardından sildiği paylaşımı temel alırsak BAE’nin bu saldırıyı gerçekleştirmiş olma ihtimali yüksek. Ancak yine de akademisyenin duygusal davranma ve fevri hareket etme ihtimali bütünüyle göz ardı edilemez.

Ancak öte yandan Abu Dabi yönetiminin ta 2014’ten beri özellikle Libya’da bu tür gizli operasyonları gerçekleştirdiğini ve BAE uçaklarının karşıt güçlerin ilerleyişini durdurmak amacıyla Libya’nın çeşitli yerlerine gizli operasyonlar ve bombardımanlar düzenlediği biliniyor. Nitekim Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin geçtiğimiz aylarda başlattığı “Öfke Volkanı” operasyonu sözcüsü Abdülmelik el Medeni sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada “Geçtiğimiz gece, Mirage-2009 model uçaklar, isyancı Hafter’in destekçilerine arka çıkmak amacıyla umutsuzca bir çaba içerisinde Vatiyye Üssü’nü bombaladı. Bize ulaşan bilgiler uçakların BAE’ye ait olduğu ve Mısır’daki Sidi Berani üssünden havalandığı şeklinde” ifadesini kullandı.

Sonuç olarak Vatiyye üssüne kimin saldırdığının elbette önemi var ama (şayet Fransa saldırdıysa bunun yansımaları farklı BAE saldırdıysa farklı olacaktır) her halükarda bu saldırı, Libya’da Türkiye’nin ve UMH’nın karşısında konumlanan aktörlerin ne yapmak istedikleri, niyet ve hedeflerine ilişkin önemli bir işaret fişeği aslında. Muhtemelen Türkiye’nin mevcut kutuplaşma siyasetleri içerisinde güttüğü strateji, karşı kampı bölmek yerine düşman kampı bir araya getirmeye yaramış görünüyor. Her ne kadar Vatiyye üssüne yönelik saldırı Türkiye’ye ait hava savunma sistemlerine büyük bir zarar vermese de bundan sonraki süreçte Fransa, Mısır, BAE ve Suudi Arabistan’ı karşısına alan Türkiye’nin Libya’da işi muhtemelen daha da zor hale gelecek.


İslam Özkan Kimdir?

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. Gazeteciliğe Selam gazetesinde başladı. Bir dönem kitap yayıncılığı alanında faaliyet gösterdi. Ardından Filistinhaber, Time Türk, Dünya Bülteni, Birleşik Basın gibi internet sitelerinde editörlük, TRT Arapça, Kanal On4, Kudüs TV gibi televizyonlarda haber müdürlüğü ve TV 5'te program moderatörlüğü, bazı Arap televizyon kanallarının Türkiye temsilciliğini yaptı. Halen Marmara Üniversitesi Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü Ortadoğu Sosyoloji ve Antropolojisi'nde doktora eğitimini sürdürmektedir.