Yelkenkanat pilotu Tuğrul Yılmaz: Yelkenkanatla rüyalarınızdaki gibi uçabilirsiniz

FETHİYE - Milattan önce 2200 yılı… Çin İmparatoru Shun, iki tane şapka benzeri materyali alıyor ve kendisini yüksek bir kuleden aşağıya bırakıyor. Milattan sonra 1632 yılı… Büyük kumaş ve tahta parçalarıyla yapılmış bir kanatla Hezârfen Ahmed Çelebi, Galata Kulesi’nden uçmaya başlıyor, İstanbul Boğazı’nı aşıyor ve Üsküdar’a iniyor. Bu hikâyeler doğru mu, şehir efsanesi mi bilmiyoruz ama tarih boyunca insanlar uçmanın yollarını arayıp durdu. Kimisi deli, kimisi ise dahi olarak adlandırıldı. Gelelim günümüze…

Tuğrul Yılmaz, kendisini kırlangıçlara benzetiyor. Deli mi, dahi mi ya da cesur mu, korkak mı, biz karar veremedik ama o da, adına “yelkenkanat” dedikleri (delta kanat diyenler de var) üçgen bir aletle Fethiye’nin neredeyse 2 bin metreyi bulan Babadağ’ından kendisini hemen her gün boşluğa bırakıyor. Hayko Cepkin’in de aralarında bulunduğu pilot arkadaşlarıyla Karakanatlar isimli uçuş şirketini kuran Tuğrul Yılmaz, kendisiyle beraber başkalarına da bu eşsiz uçuş deneyimini yaşatıyor. Biz de bu sporun tüm inceliklerini öğrenmek için soluğu kendisinin yanında aldık.

Öncelikle yelkenkanadın nasıl bir spor olduğunu anlatır mısınız?

Yelkenkanat, pilotun kendi vücut ağırlığını kullanarak kanada yön verdiği bir spordur. Snowboard’un havadaki hâli diyebilirim. Gideceğiniz, döneceğiniz yöne vücut ağırlığını kaydırarak kontrol edilir. Uçuş pozisyonu yüz üstü, rüyalarda uçar gibi diyorum. Belli bir tecrübeden sonra sırtınız kendi kanadınız varmış gibi hissettirir.

Hangi malzemeler kullanılıyor?

Yelkenkanat, materyal olarak dakron kumaş (yelkenli teknelerin yelkeninin yapıldığı materyal) ve duralüminyum (alaşımlı alüminyum) borulardan yapılır. Sağlam ve esnek bir yapıya sahiptir. Gerekli bakımları ve parça değişimleri yapıldığı sürece bir ömür kullanılabilir. Kolay eskiyen bir materyal değildir.

Nasıl bir bütçeniz olması gerekiyor?

Ekipmanın ilk temini aşamasında, 5 bin-6 bin dolar gerekiyor ama çok uzun yıllar kullanıldığı için aslında diğer havacılık branşlarına göre daha ucuz bir spor olduğunu düşünüyorum.

Yelkenkanadın çalışma prensibi nedir?

Koşarak kalkış yapılan ve kalkış yapıldıktan sonra yüzüstü uçarak kumanda edilir. Kanadın denge merkezine asılı olan pilot, vücut ağırlığını dönmek istediği yöne kaydırarak kanadı kumanda eder. İnişte yine ayak üzerine inilir.

‘HİÇ AYAKLARI ÖNDE UÇAN KUŞ GÖRDÜNÜZ MÜ?’

Yelkenkanat ile yamaç paraşütü arasındaki farklar nelerdir?

Yelkenkanat stabil bir yapıya sahiptir. Yamaç paraşütüne göre daha hızlı ve rüzgâr limitleri daha yüksektir. Yüzüstü uzanarak uçuş, oturarak uçmaya nazaran daha çok uçuş hissi verir, kendinizi Süpermen gibi hissettirir. Yelkenkanatçılar olarak yamaç paraşütçülerine yaptığımız bir şaka vardır, “Hiç ayakları önde uçan kuş gördünüz mü?” deriz.

Siz bu spora nasıl başladınız?

Türk Hava Kurumu’nda (THK) serbest paraşüt eğitimi almaya gitmiştim. Kamp kapısından ilk girdiğimde yelkenkanadı inerken gördüm ve kesinlikle çok etkilendim. Sonraki yıllarda yelkenkanat sporuna başladım ve eğitimlere devam ettim. İlerleyen yıllarda eğitmen olup THK’da görev yaptım.

Yelkenkanat pilotu olmak için nasıl bir eğitim süreci gerekiyor?

Eğitimler, iki aşamalı; başlangıç ve ileri seviye eğitim olarak devam ediyor. İlk eğitim, 10-12 gün sürüyor. Sonrasında öğrenmenin bitmediği bir süreç yaşıyorsunuz. Hem hava aracının değişik performans ve hızlarda olanıyla uçmayı hem de meteorolojinin detaylarının öğrenip bu detaylı bilgileri uçarken aktif kullanma üzerine kurulu bir süreç.

Başka hangi sporları yapıyorsunuz? İçlerinden en sevdiğiniz hangisi?

Sporcu tarafım genelde havacılığın diğer branşları olan microlight, yamaç paraşütü ve speedfly ve planörü kapsıyor. Kış sporu olarak snowboard ve su sporlarında scubadive yapıyorum. Su altı beni biraz tedirgin ediyor, kapalı ortam olmasından dolayı. Bu sporlar arasında en sevdiğim yelkenkanat, sanırım onunla büyüdüğüm için böyle.

Türkiye’de nelerde yelkenkanat yapılabiliyor?

Yamaç paraşütü yapılan her yerde Yelkenkanat da yapılabilir. Hemen her şehirde uçuş alanı ve birkaç yelkenkanat pilotu var

‘SÜPERMEN GİBİ UÇABİLİRSİNİZ’

Siz, başkalarını da uçurabiliyorsunuz. Sizinle uçmak isteyenleri nasıl bir tecrübe bekliyor?

Benimle tandem (iki kişilik) uçuş yapacaklara söylediğim şey; “Rüyalarınızda uçtuğunuz gibi uçacağız”dır. “Süpermen uçuşu olarak” diyorum…

‘YÜKSEKTEN KORKUYORUM’

Yükseklik korkusu olanlar ya da başka hiçbir sporu yapmamış olanlar da sizinle uçabilir mi? Öncesinde bir eğitim gerekiyor mu?

Yükseklik korkusu aslında yanlış bilinen bir olgu. Uçma korkusu ve düşme korkusu, farklı korku türleri. Uçma korkusu olanlar, yolcu uçağına da binerken ilaç kullanıp uyuyarak yolculuk ederler ya da hiç kullanmazlar. Fakat düşme korkusu herkeste vardır, bu bizde doğuştan gelen bir duygudur. Ben yüksek binalardan bakamam, yanımda biri aşağıya bakarsa geriye çekilmesini söylerim. Ama yamaç paraşütü ve yelkenkanatla uçuşta, kalkıştan 10 saniye sonra ne kadar rahat olduğu görülür ve uçanlar hep aynı tepkiyi verir; iyi ki yapmışız.

'40 DAKİKA DA UÇSAK, UÇUŞ BİTİNCE HERKES BEŞ DAKİKA GİBİ ALGILIYOR'

Müşterinize göre hızı ve süreyi ayarlayabiliyor musunuz yoksa tamamen rüzgara göre mi hareket ediyorsunuz?

Çok uzun süreler uçulabilecek havalar da oluyor ama istatistiksel olarak turistik bir uçuşun 15-20 dakika olması ideal bir zamanlama. Lunapark tadında olması ve eğlenilmesi için yeterli bir süre olduğunu düşünüyorum ve ayrıca gözlemliyorum da. Uçan misafir mutlu ise zamanın bir önemi yok bence. Zaten 40 dakika da uçsak, uçuş bitince herkes beş dakika gibi algılıyor, adrenalin zamanda bir karışma yaratıyor galiba.

Bu sporun rekor süreleri nedir? Sizin rekorlarınız var mı?

Yelkenkanatların 140 kilometre hızlara çıkabilen modelleri vardır ama iki kişilik uçuşlarda maksimum hız 100 kilometre civarıdır. Rekor olarak, dünya mesafe rekoru 756 km (8 saat 30 dakika civarı bir uçuş) ile Amerika’da yapılmıştır.

Bu sporun da yarışmaları nelerde yapılıyor? Siz hiç katıldınız mı?

Dünyanın her yerinde yarışmalar yapılıyor, Türkiye/Kayseri ve Avusturya Greifenburg’ta Avrupa Şampiyoları’nda yarıştım ama yarışma süresince havalar çok iyi olmadığı için çok güzel yarışmalar olmadı. Ben en uzun 260 kilometre civarı bir uçuş yaptım şu ana kadar (Avusturya) ama Türkiye’de dünya rekoru kırmaya çalışacağım günlerin geleceğini umuyorum.

‘KENDİMİ KIRLANGIÇLARA BENZETİYORUM’

Kendinizi bir kuşa benzetecek olsanız, bu hangisi olurdu?

Üçgen kanatlı kuşlar familyasına daha yakınım sanırım, kırlangıçlara...