Yolsuzluk Algı Endeksi’nde Türkiye 86'ncı sırada

DUVAR - Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), 2020 Yolsuzluk Algı Endeksi'ni açıkladı. Son sekiz yıl içinde en çok gerileyen beş ülke arasındaki yeri değişmeyen Türkiye, 180 ülke arasında 86’ncı sırada yer aldı.

Örgütün hazırladığı endekste yolsuzluk, 0 ila 100 arasında derecelendiriyor. Buna göre, 0 yolsuzluğun çok yoğun olduğu, 100 ise tamamıyla yolsuzluktan arınmış ülkelere işaret ediyor. Deutsche Welle Türkçe'nin aktardığında göre, 2020 endeksinde dünyadaki yolsuzluk oranı bir önceki yıla benzer seviyede seyretti. Buna göre, 2020 yılında ülkelerin üçte ikisi 50'nin altında kaldı.

TÜRKİYE HANGİ ÜLKELERLE AYNI PUANI PAYLAŞIYOR?

Yolsuzluk Algı Endeksi'ne göre 40 puan alan Türkiye, küresel sıralamada 180 ülke arasında 86'ncı sırada yer aldı. Türkiye geçen yıl yayınlanan endekste, 39 puan ile 91'inci sırada yer almıştı. 2020 yılı endeksinde, Türkiye ile aynı puanı paylaşan ülkeler, Trinidad ve Tobago, Doğu Timor, Fas, Hindistan ve Burkina Faso oldu.

Endekse göre Türkiye, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerle karşılaştırıldığında da, 44 ile AB içinde en düşük puanı alan Romanya'nın gerisinde kaldı. Türkiye, Ekonomik ve İşbirliği Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında da sondan üçüncü sırada yer aldı.

'ÜLKE KAYNAKLARININ KORUNMASI, HERKESİN DERDİ OLMALI'

İstanbul'da bulunan Uluslararası Şeffaflık Derneği, Türkiye'nin küresel sıralamada "ekonomik, sosyal ve politik istikrarsızlıkların yoğun olduğu, demokrasi ile tanışamamış birçok ülkenin gerisinde" kaldığına dikkat çekti. Dernekten yapılan açıklamaya göre, 2012 yılından bu yana puanı ve sırası hızlı bir biçimde düşmekte olan Türkiye, bu yıl 1 puan fazla almasına karşın son sekiz yıl içinde en çok gerileyen beş ülke arasındaki yerini değiştiremedi.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü Yönetim Kurulu üyesi ve Uluslararası Şeffaflık Derneği Başkanı E. Oya Özarslan da Türkiye açısından sonucu "Türkiye yolsuzlukla mücadele konusunda endişe verici durumunu koruyor. Temelli bir adım atmadığımız sürece de böyle olmaya devam edecektir. Küresel bir salgını yaşadığımız bu günlerde sağlık, eğitim gibi temel ihtiyaçlara gitmesi gereken ülke kaynaklarının korunması herkesin derdi olmalı" sözleriyle değerlendirdi.

DANİMARKA VE YENİ ZELANDA EN TEPEDE

Yolsuzluk Algı Endeksi'nin ilk sıralarında, 88'er puan alan Danimarka ve Yeni Zelanda yer aldı. Bu iki ülkeyi 85'er puanla Finlandiya, Singapur, İsveç ve İsviçre takip etti. Almanya, 2019'da olduğu gibi 80 puanla sekizinci sırada geldi.

EN ALTI SIRALARDA SOMALİ, GÜNEY SUDAN, VENEZUELA, YEMEN VE SURİYE VAR

Dünyada en fazla yolsuzluğun hüküm sürdüğü ülkeler ise 12'şer puanla Somali ve Güney Sudan oldu. Onların önünde ise 15'er puanla Venezuela ve Yemen ve 14 puanla Suriye yer aldı.

BÖLGESEL OLARAK EN YÜKSEK NOT BATI AVRUPA'NIN

Bölgesel olarak bakıldığında, Sahra Altı Afrika ortalama 32 puanla en düşük notu alırken, Batı Avrupa ise 66 puan ile en yüksek nota layık görüldü. Türkiye'nin de yer aldığı Doğu Avrupa ve Orta Asya grubundaki ülkelerin ortalama puanı ise 36 oldu. Bu grupta Türkiye, Gürcistan, Ermenistan, Belarus ve Karadağ'ın ardından beşinci sırada geldi.

YUNANİSTAN'DA DÜZELME

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'ne göre, 2012 yılından bu yana 48 ülkenin puanında "kayda değer değişiklikler" görüldü. Söz konusu zaman diliminde 26 ülkenin puanı yükselirken, 22 ülkenin puanı ise düştü. Yunanistan, Myanmar ve Ekvador yolsuzlukta hafif düşüş görülürken, Lübnan, Malavi ve Bosna-Hersek ise zıt yönde yol aldı.

DÜNYANIN ÜÇTE İKİSİNDE YOLSUZLUK VAR

Raporla ilgili DW'ye açıklamalarda bulunan Şeffaflık Örgütü Yönetim Kurulu Başkanı Daniel Eriksson, "Dünyanın üçte ikisinde yolsuzluğun olduğu söylenebilir" değerlendirmesinde bulundu. Derecelendirmesini yaparken öncelikli olarak rüşvet, zimmete para geçirme ve adam kayırmanın ülkelerde ne kadar yaygın olduğunu inceleyen endeks, söz konusu ülkelerde yolsuzlukla mücadele yasalarının olup olmadığını ve bu yasaların uygulanıp uygulanmadığını da dikkate alıyor.

'PANDEMİ, YOLSUZLUK YAPILAN ÜLKELER İÇİN İYİ BİR ZAMAN'

Bu yılki endeks, korona virüsü pandemisi nedeniyle, yolsuzluk ile sağlık hizmetleri arasındaki bağlantıya da odaklanıyor. Eriksson, "Yolsuzluk seviyesi ve pandemi nedeniyle yaşanan sağlık krizine verilen yanıt arasında bir bağlantı olduğu ortaya çıktı" değerlendirmesinde bulunarak, "Pandemi maalesef yolsuzluk yapan hükümetler için iyi bir zaman" diye konuştu.

'OTORİTER HÜKÜMETLER TIBBİ MALZEME ALIMINDA ŞEFFAF DAVRANMADI'

Otoriter hükümetlerin özellikle tıbbi araç-gereç ve maske alım süreçlerinde şeffaf davranmadığını kaydeden Eriksson, "Maliyeti halkın sırtına yükleyerek, kendilerini zenginleştirmek, paraları kendi ceplerine indirmek için cazip bir süreç" dedi. Yoksul Asya ve Afrika ülkelerinde sağlığa daha az yatırım yapıldığını vurgulayan Eriksson, "Şunu çok somut biçimde söyleyebiliriz: Yolsuzluk can alıyor" ifadelerini kullandı.

'DEMOKRATİK OLMAYAN ÜLKELER YOLSUZLUKLA MÜCADELE KABİLİYETİ DÜŞÜK'

Eriksson, "Toplumlar demokratikleştikçe, açıklaştıkça, şeffaflaştıkça, yolsuzlukla mücadele etme kabiliyetleri de artıyor. Görüyoruz ki düşünce özgürlüğünün altını oyan, insan haklarını ihlal eden bazı ülkelerde yolsuzlukla mücadele kabiliyeti de çok düşük" değerlendirmesinde bulundu.

Kayırmacılık, yolsuzluk ve rüşveti görünür kılmayı hedefleyen Yolsuzluk Algı Endeksi, 2004 yılından bu yana her yıl yayınlanıyor. (DW Türkçe)